Τα μερομήνια είναι ένας πρακτικός τρόπος πρόβλεψης του καιρού που θα έχουμε το επόμενο 12μηνο. Στηρίζονται στην παρατήρηση διάφορων καιρικών φαινομένων (άνεμος, υγρασία, σύννεφα) κατά το διάστημα της καταγραφής αυτών που γίνεται τις πρώτες μέρες του όγδοου φεγγαριού (Αυγούστου) επειδή αυτός ο μήνας θεωρείται η αρχή του χειμώνα.
Ο συγγραφέας-λαογράφος Μιχάλης Γεροντής, που βλέπει τα μερομήνια, προβαίνει σε καιρικές προβλέψεις στην ακόλουθη επιστολή του, την οποία τιτλοδοτεί «Οι πρώτες δρίμες». Τα μερομήνια, λοιπόν, για τον Μιχάλη Γεροντή ερμηνεύονται ως εξής:
«Για 34η χρονιά, παρατηρώντας τα φυσικά σημάδια, είδα ολωσδιόλου διαφορετικά σημάδια φέτος σε σχέση με την περσινή χρονιά. Μετά τις επιτυχέστατες προβλέψεις μου του περασμένου έτους και τις αναφορές μου στο “ΚΡΗΤΗ TV” τον Μάρτιο, για δυνατά καιρικά φαινόμενα τον Ιούλιο που μας πέρασε και τους δύο καύσωνες μέσα στον Δεκαπενταύγουστο που τώρα διάγουμε, που βγήκα αληθινός απόλυτα (τώρα έρχεται ο δεύτερος καύσωνας), θα σημειώσω τι θα γίνει το επόμενο 6μηνο ως τις πρώτες μέρες του προσεχούς Φεβρουαρίου 2020. Είχα τον Μάρτιο επιπλέον προειδοποιήσει ότι μέσα στον Απρίλιο θα γνωρίζαμε σε ολόκληρη τη Κρήτη σφοδρές βροχοπτώσεις, και ήρθαν οι πλημμύρες που θυμόμαστε με πολλές καταστροφές.
Για τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο θα ’χουμε συννεφιές και ελαφρές βροχοπτώσεις, πιο πολύ στο τέλος Οκτωβρίου. Ο Νοέμβριος θα είναι πολύ επικίνδυνος μήνας για όλους μας. Φοβάμαι ακραίες καταιγίδες – ίσως σφοδρές χαλαζοπτώσεις. Σφοδρότερα φαινόμενα θα συμβούν στον κυρίως κορμό της ηπειρωτικής Ελλάδας, από Στερεά Ελλάδα ως Μακεδονία.
Προς το τέλος του Νοέμβρη έως τα μέσα Δεκεμβρίου συνεχίζονται οι βροχές, χωρίς σχεδόν καθόλου φαινόμενα χιονοπτώσεων, μόνο στις κορφές των βουνών, και όσο θα βαδίζουμε προς τα τέλη Ιανουαρίου 2020 ο χειμώνας θα γίνεται ήπιος. Έτσι θα συλλέξουν οι αγρότες τις ελιές τους, που φοβάμαι ότι θα πειραχτούν από τα άγρια καιρικά φαινόμενα του Νοεμβρίου ως τις 8 Δεκεμβρίου. Στις αρχές του Φλεβάρη αλλάζει λίγο η κατάσταση και θα δριμώσει ο χειμώνας. Για τους υπόλοιπους μήνες θα τα δούμε από τις 26 Αυγούστου και στις αρχές Σεπτεμβρίου θα επανέλθουμε…».
Τι είναι τα μερομήνια
Μερομήνια ονομάζονται οι μέρες που γίνεται η πρόβλεψη, από τις λέξεις «μέρα και μήνας», γιατί σε κάθε μέρα απ’ αυτές αντιστοιχεί ένα πλήρες κύκλος του φεγγαριού (γιόμιση και χάση) ή ένας μήνας. Κατά τον Ν. Πολίτη τα μερομήνια ήταν λείψανα αρχαίων προγνωστικών του καιρού, που έχουν άμεση σχέση με αστρολογικές παρατηρήσεις. Επειδή ο Αύγουστος θεωρείται η αρχή του χειμώνα, γι’ αυτό στον μήνα αυτό εντοπιζόταν η πρόγνωση του καιρού.
Πιστεύεται ότι ο Θεός έδωσε τα μερομήνια σαν σημάδια του καιρού και εμφύτευσε νου και γνώση στους ανθρώπους και τους βοήθησε να μπορούν να τα διαβάζουν ώστε να προγραμματίζουν και να σχεδιάζουν για το επόμενο καλλιεργητικό έτος. Αν αναλογιστούμε ότι ένα μήνα περίπου μετά τα μερομήνια, άρχιζε το έτος της σποράς. Γνωρίζουμε ότι οι ενοίκια των αγρών άρχιζαν του Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου Ύψωση του Τιμίου Σταυρού εκάστοτε έτους), δηλαδή η καλλιεργητική περίοδος άρχιζε και τέλειωνε αυτή την ημερομηνία. Εφόσον παρατηρούσαν τα μερομήνια, στην διάρκεια του ενός μηνός περίπου σχεδίαζαν τις εργασίες τους, ανάλογα με τον καιρό που πρόβλεπαν και ανέμεναν.
Τα μερομήνια συσχετίζονται κατ’ αρχήν με το Φεγγάρι, τα Άστρα, τον Ήλιο και τους Γαλαξίες. Δευτερεύοντα ρόλο σε αυτήν τη συσχέτιση έχουν ο άνεμος, η υγρασία και τα σύννεφα. Ακόμη στην πρόβλεψη δύναται να συμβάλουν οι ζωντανοί οργανισμοί και τα φυτά.
πηγη: athensmagazine.gr
